W wyniku oględzin budynku Dyrekcji kopalni „Anna”, w czasie spotkania w dniu 24.06.2022r. z przedstawicielami konserwatora zabytków oraz SRK S.A., stwierdziliśmy fatalny stan dachu, grożący katastrofą budowlaną. W związku z tym postanowiliśmy złożyć wniosek do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Wodzisławiu Śl. o przeprowadzenie kontroli i ewentualne ukaranie winnych zaniedbań.
W dniu 24.06.2022r. na ternie kopalni „Anna” w Pszowie odbyło się spotkanie przedstawicieli Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu oraz Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni „Anna . Spotkanie to było konsekwencją naszych wniosków złożonych do Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wpisania do wojewódzkiego rejestru zabytków dwóch obiektów pokopalnianych tj. budynku Dyrekcji i magazynu głównego kopalni. Ze strony stowarzyszenia udział w spotkaniu wzięli: Marcin Biegalski i Marek Kubik.
W ramach tego spotkania dokonano oględzin obiektów ze szczególnym uwzględnieniem budynku Dyrekcji kopalni. Budynek ten wzbudził wiele emocji z powodu dwóch spraw.
Po pierwsze, przedstawiciele SRK S.A. (jako aktualny właściciel) mocno sprzeciwiali się wpisaniu tej budowli do rejestru, czemu dali wyraz w końcowym protokole.
Po drugie, oględziny wykazały fatalny stan dachu, który nie został odpowiednio zabezpieczony przez właściciela i miejscami grozi on zawaleniem. Fakt ten oburzył przedstawicieli stowarzyszenia, którzy ostro skrytykowali działalność SRK S.A. Wg członków stowarzyszenia jest to celowe działanie SRK, mające doprowadzić do ruiny budynek aby następnie móc dokonać jego rozbiórki i sprzedać pustą, cenną działkę. Podejrzenia te nie są bezpodstawne, ponieważ w przeszłości dokonano już celowego podpalenia cechowni, a następnie ją wyburzono. Ponadto przedstawiciele stowarzyszenia zarzucili pracownikom SRK nie wywiązywanie się z obowiązków właścicielskich tj. dbania o właściwy stan nieruchomości, wynikających z przepisów prawa budowlanego.
Ostatecznie strony podtrzymały swoje sprzeczne stanowiska, stowarzyszenie pozostało za wpisem do rejestru, a przedstawiciele SRK S.A. w Bytomiu przeciwko.
Po zakończeniu postępowania, ostateczną decyzję podejmie jednoosobowo Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Łukasz Konarzewski.
Na portalu „zrzutka.pl” utworzyliśmy zbiórkę na odnowienie historycznego muralu.
Link do zrzutki: https://zrzutka.pl/4z7b76
W dniu 22 maja 2022 roku na terenie byłej kopalni „Anna” w Pszowie odbył się Festyn Powstańczy, którego program zamieszczamy poniżej.
Gwoździem programu, a zarazem największą atrakcją była rekonstrukcja bitwy
bukowsko-olzańskiej stoczonej w dniu 23 maja 1921r. pod Olzą. Trzeba dodać , że była to zwycięska bitwa, w wyniku której powstańcy zdobyli kilka utraconych miejscowości, a także odzyskali linię Olzy i Odry. Niemcy ponieśli poważne straty i wycofali się na drugą stronę Odry i do Czechosłowacji.
Ważnym momentem , o ile nie decydującym, tej bitwy był udział w nim pancernego pociągu, który został odpowiednio zaadoptowany i uzbrojony przez górników kopalni „Anna”. Pociąg ten zwany „Pierónem” wyruszył z kopalni i wziął udział w tej bitwie, przechylając jej losy na stronę powstańców. Niestety w bitwie tej zginął dowódca pszowskich powstańców i pomysłodawca „pancernioka” – Edward Łatka.
W czasie festynu pogoda i frekwencja dopisały. Był to kolejny przykład jak można wykorzystywać tereny pokopalniane dla dobra mieszkańców Pszowa.
Cieszy nas to niezmiernie , gdyż taką wizję mieliśmy i prezentowaliśmy ją już parę lat temu. Potwierdziło się po raz kolejny, że mieliśmy rację, a niechciane wcześniej , przez władze miasta, tereny, zaczynają odgrywać istotną rolę w krajobrazie Pszowa.
29.04.2022 r. złożyliśmy do Śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków wniosek o wpis do rejestru budynku Dyrekcji KWK „Anna”.
19. 04.2022 r. złożyliśmy do Śląskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków wniosek o wpis do rejestru budynku Magazynu głównego.
W dniu 02.02.2022 r. Prezes Stowarzyszenia Sympatyków Byłej Kopalni Anna Marek Kubik wraz z Z-cą Burmistrza Piotrem Kowolem wizytowali teren prac budowlanych na kopalni Anna. Prace te dotyczą budowy biblioteki w budynku łaźni kobiecej i maszynowni szybu Jan. Obejmują również wieżę szybu Jan, która ma być wypiaskowana i odmalowana, a następnie przekształcona w punkt widokowy. Cały teren ma być przekształcony w mini park pozwalający na chwile relaksu. Na ten cel władze miasta pozyskały osiem milionów złotych ze środków zewnętrznych. Wizytujący byli zbudowani tempem i postępem robót.
Pierwszy etap prac ma zostać zakończony do 31.08.2022 r. Prace wykonuje Zakład Produkcyjno-Remontowo-Budowlany Artur Marcinek z Zawady, który wygrał przetarg na ten etap robót budowlanych o wartości 5,4 mln zł.
W dniu 17.11.2021 r. odbyło się kolejne spotkanie zespołu powołanego w celu stworzenia na terenach byłej kopalni Anna parku kulturowego. Wymiernym efektem tego zebrania było wybranie nazwy dla terenów przyszłego parku kulturowego.
Zwyciężyła nazwa ParkAny .
Wydaje się, że jest to ze wszech miar zgrabna i adekwatna nazwa, gdyż składa się z dwóch istotnych elementów odnoszących się do tego miejsca. Składa się ze słów : Park i Ana. O ile słowa park nie trzeba tłumaczyć, to słowo Ana na Śląsku oznacza imię Anna.
Ponadto parkany to ogrodzenia mające podkreślić coś wydzielonego.
Na tym samym spotkaniu zostało wybrane logo miasta, którego Pszów wcześniej nie miał. Można je zobaczyć na stronach Urzędu Miasta.
W dniu 11 września 2021 r. odbyła się po raz pierwszy w Pszowie Industriada. Jest to święto Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Miasto Pszów wystąpiło z wnioskiem o przyjęcie w poczet członków i wpisanie do Szlaku budynku maszyny wyciągowej wraz z nadszybiem szybu Chrobry I. Przez dwa lata będzie to obiekt zaprzyjaźniony i po tym okresie marszałek województwa podejmie decyzję dotyczącą pełnego członkostwa.
Stowarzyszenie Sympatyków Byłej Kopalni „Anna” wraz z Urzędem Miasta było współorganizatorem tej imprezy. W tym miejscu trzeba powiedzieć, że imprezy ze wszech miar udanej. Dopisało dosłownie wszystko. Bo i pogoda, i frekwencja, i zaplanowane występy, konkursy i gry, i wreszcie humory.
Jedyny zgrzyt jaki się pojawił w trakcie Industriady był oczywiście z premedytacją zaplanowany przez władze miasta. Nikt z oficjeli, ani również prowadząca, w czasie przemówień nawet nie zająknął się na temat zasług i roli, jaką odegrało nasze Stowarzyszenie, w uratowaniu tych obiektów i dążeniu do zorganizowania tej imprezy. Smutne to, że ludzie którzy do niedawna byli przeciwnikami przejęcia jakichkolwiek obiektów pokopalnianych, nawet w takiej chwili zakłamują historię. Z rozbawieniem słuchaliśmy i obserwowaliśmy występy „zasłużonych”.
Pomijając ten nieprzyjemny epizod należy jednoznacznie stwierdzić, że był to organizacyjny sukces. Nasze stowarzyszenie wydało okolicznościowe informatory pt. „Hans Poelzig w Pszowie”, które bezpłatnie rozdawaliśmy przy naszym stoisku. Częstowaliśmy też zwiedzających kopalniokami, amolokami i szklokami. Można było również u nas zakupić bajki dla dzieci napisane w języku śląskim. Oprócz tego dostarczyliśmy 12 starych plansz BHP, które były wystawione w budynku nadszybia. Zabawnych chwil dostarczył nam ks. Jerzy Szymik, który przykładając zdjęcie Hansa Poelziga do twarzy Marka Kubika zauważył niezwykłe podobieństwo. Kto to wie, co robił wielki architekt w Pszowie w 1914 roku po pracy? Ksiądz Szymik podarował nam też swój utwór „Epitafium dla Anny”, który został odczytany na początku Industriady przez samego autora. Utwór ten zamieszczamy poniżej. Obok publikujemy także utwór napisany w dniu 11.09.2021r przez Marka Kubika, a zatytułowany „Z prochu powstałaś”.
Na koniec pragniemy ogłosić , że Industriada 2021 została zakończona! Sukcesem. Czekamy i przygotowujemy się już do Industriady 2022.
Epitafium dla Anny
kiedy Ferdinand Friedrich August Fritze,
rybnicki aptekarz, 28 lipca 1832 roku
zgłaszał twoje narodziny
w Królewskim Górnośląskim Urzędzie Górniczym
w Tarnowskich Górach
dzieje pszowskiej ziemi
wstrzymały oddech.
Wydech nastąpił po 180 kilku latach.
W lutym, w lipcu, w deszczu , potykając się,
chodzę bezradny po twoich zgliszczach.
Wydarto ci wszystko, co było w twoim łonie.
Szolę po szoli, wagon po wagonie, bryłę po bryle.
Podobno niszczyłaś płuca, domy i krajobraz.
Zabijałaś ludzi. Ale czy moja ziemia bez
ciebie może swobodnie oddychać ?
Jak bez ciebie żyć ?
Został po tobie czarny muł, kalekie
wzgórza, gruzowiska, pamięć katastrof,
obraz świętej Barbary z cechowni, parę
fotografii, lej w miejscu szybu, ziemia
osierocona, biedniejsza, cichsza. Pustka.
Na twoich nagrobnych płytach napisano:
„Nieruchomość na sprzedaż”.
A w bazylice Jan Wincenty Hawel dyryguje
muzyką norweskiego baroku, smyczki
dławią się sobą, nie nadążają za własną maestrią.
Madonna słucha ze zwyczajnym w tym miejscu
uśmiechem, którym mówi: pod moim płaszczem
nie zginiecie, ani wy, ani moja Anna. Zobaczycie.
Nie na darmo to imię mojej Matki.
I runęła na nas ściana dźwięku,
jak runęły, jedna po drugiej, złotoczarne ściany
tej , która nas żywiła – Anienki, naszej Anny.
Ks. Jerzy Szymik
Pszów, 19 lutego 2017r.
Z prochu powstałaś
Pamiętam marcowe przedwiośnie roku 2017.
W drzwiach mojego domu, jak zjawa, staje górnik.
Prawdziwy, twardy kamrat.
To nieprzypadkowy gość.
To posłaniec. Anna potrzebuje pomocy – krótko raportuje.
Jakoś nie jestem zdziwiony. A przecież mogłem w swoim zadziwieniu wzruszyć ramionami. Wielu tak później uczyni.
Anna, tych których karmiła, nie obchodzi już wcale.
Zrobiona pamiątkowa fotka z ostatnim wagonikiem węgla.
Fajrant i szlus ! Szychta i klocek.
Dziesiątki rozmów.
Paciorki próśb i błagań.
Urzędnicze uśmieszki i nieme kukły miejskich rajców.
Metafizyczna kropla drążąca skałę.
Pętla bezsilności ale i zasiany niepokój.
I nowy emisariusz – wnuk wielkiego Poelziga.
Przywozi receptę dla Anny.
W Pszowie nikt jej nie chce zrealizować.
Mijają zimy, mijają lata.
W bezmyślnej bezczynności mija czas.
W przekleństwie uporu nie przestaję wierzyć , że to misja możliwa.
Czuję moc tysięcy zmarłych górników z Anny.
To daje siłę i nadzieję w przemienienie.
W swym fatalizmie misja się dopełni.
Z prochu powstałaś ale w proch się nie obrócisz.
Marek Kubik
Pszów 11.09.2021r.
Pierwsza Industriada na terenie byłej kopalni „Anna” już za nami.
Zobaczcie jak to uwiecznił Jerzy Kawulok. Dziękujemy za udostępnienie zdjęć.
Poniżej krótkie podsumowanie prezesa naszego stowarzyszenia – Marka Kubika.
